هنگامی که از ارتودنسی انجام میدهید نگه‌داشتن دندان‌ها و پاک کردن آن‌ها از پلاک‌ها، مراقبت ویژه شما نیازمند است. گاهی اوقات وسایل ارتودنسی (براکت، سیم، و بندهای ارتودنسی) زمینه را برای رشد پلاک‌ها وپوسیدگی دندان میشود .
اگر دندان‌های تحت ارتودنسی قرارگرفته کاملاً توسط مسواک زدن و نخ دندان تمیز نشوند، ایجاد پلاک‌های دندانی می‌تواند به‌سرعت باعث التهاب لثه‌ها گردد.
لثه‌های ملتهب ممکن است دچار آسیب‌دیدگی شده و درنهایت دچار بیماری‌های لثه شوند. در درازمدت ممکن است رسوب‌های کلسیمی ایجاد شود که پس از برداشت بریس‌ها، قابل مشاهده خواهند بود.
ظاهر رسوبات کلسیمی ناخوشایند و برطرف کردن آن‌ها نیز دشوار است. هنگام استفاده از درمان‌های ارتودنسی، بهترین راه برای جلوگیری از التهاب لثه‌ها و رسوب کلسیم، رعایت دقیق بهداشت دهان و دندان‌ها می‌باشد.
مسواک زدن باوجود بریس‌های دندانی
به‌طور طبیعی در طول روز در اثر خوردن مواد غذایی، ذرات غذایی و باکتری‌ها در دهان ما تجمع خواهند یافت. اکوسیستم طبیعی دهان به‌صورت طبیعی تلاش میکند تا در برابر این موضوع از دندان‌ها محافظت به عمل آورد، بزاق دهان به کمک باکتری‌های مفید، تلاش میکند باکتری‌های مضر را از بین ببرد.
با این‌حال، مهم است برای حفظ و تنظیم اکوسیستم دهان خود، هر یک از ما نقش خود را نیز ایفا نماییم. باید از طریق مسواک مخصوص ارتودنسی و کشیدن نخ دندان به‌صورت منظم و کامل، بهداشت دهان و دندان‌ها را ارتقاء بخشید.
اگر اکوسیستم دهان نتواند به‌خوبی بهداشت دهان و دندان‌ها را حفظ نماید، دندان‌ها در معرض پوسیدگی قرار خواهند گرفت، همچنین ممکن است بیماری‌های لثه و دیگر عوارض جانبی منفی عدم رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها نیز گریبان گیر افراد شود.
چگونه با وجود بریس‌ها، دندان‌های خود را مسواک بزنیم؟
برای شروع، مقداری خمیردندان حاوی فلوراید را بر روی یک مسواک نرم قرار دهید. سپس به آرامی هر کدام از دندان‌ها را با حرکت دایره‌ای و با زاویه ۴۵ درجه مسواک بزنید تا اطمینان حاصل شود موهای مسواک زیر لثه‌ها را نیز تمیز می‌کنند. هنگام مسواک زدن به سمت پایین فشار وارد نکنید، اجازه دهید پرزهای مسواک کار خود را انجام بدهند. فشار آوردن و نیروی بیش از حد می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی لثه‌ها گردد.
به منظور جلوگیری از تجمع پلاک‌های دندانی، مطمئن شوید که تمام دندان‌ها به‌خوبی تمیز شده‌اند. اگر شما در داخل دهان خود از بریس‌های ارتودنسی استفاده می‌کنید، در صورت لزوم، اطراف و زیر هر یک از براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی را نیز با مسواک تمیز نمایید.
مطمئن شوید که موهای مسواک تمامی اطراف هر براکت را تمیز کنند تا از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری به عمل آید. پس از تمیز کردن کامل دندان‌ها، مسواک زدن زبان و سقف دهان را نیز فراموش نکنید.
هنگام استفاده از بریس‌های ارتودنسی، چند بار در روز باید از مسواک استفاده کرد؟
متخصصین ارتودنسی توصیه می‌کنند، در صورت استفاده از بریس‌های ارتودنسی، حداقل چهار بار در روز از مسواک مخصوص ارتودنسی استفاده نمایید؛ یعنی هنگام صبح، بعد از ناهار (یا بعد از مدرسه)، بعد از شام، و قبل از خواب. این کار تضمین میکند، ذرات مواد غذایی در طول روز در دهان شما باقی نمانده و ظاهر دندان‌ها از زیبایی و سلامت کافی برخوردار گردند.
مهم است توجه داشته باشید که در هنگام مراقبت از بریس‌های دندانی، مسواک‌ها زودتر از زمان معمول فرسوده می‌شوند. بر این اساس، باید مسواک خود را در زمان مناسب مکرراً تعویض نمایید. هنگامی که پرزهای مسواک خم شوند و یا به سمت پایین فرسوده گردند، به معنی آن است که زمان تعویض مسواک فرارسیده است.
استفاده از نخ دندان با وجود براکت های دندانی
همانند مسواک زدن، نخ دندان نیز به بهبود بهداشت دهان و دندان‌های شما کمک میکند و از پوسیدگی‌های دندانی جلوگیری به عمل می‌آورد. نخ دندان به همراه مسواک زدن به‌طور چشمگیری احتمال ابتلا به بیماری‌های لثه و یا پوسیدگی دندان‌ها را کاهش می‌دهد. اگرچه ممکن است استفاده از نخ دندان با وجود براکت های ارتودنسی کمی سخت‌تر باشد اما خیلی مفید بوده و از پوسیده شدن جلوگیری میکند
چگونگی استفاده از نخ دندان با وجود براکت های دندانی
می‌توانید از متخصص ارتودنسی خود درخواست تجویز فلاس تریدرهای دندانی (floss threader) (ابزارهای کوچکی هستند که به کمک آن‌ها می‌توان نخ دندان را از سیم‌های ارتودنسی عبور داد) را نمایید. شما می‌توانید در منزل، مقدار مناسبی از نخ دندان را در حلقه مخصوص فلاس تریدر قرار داده و آن را از بین سیم‌های ارتودنسی و دندان‌های خود رد نمایید. سپس به آرامی نخ را به سمت بالا و پایین بین دندان‌های خود حرکت دهید.
جلو و عقب حرکت ندهید، این کار می‌تواند باعث آسیب‌دیدگی لثه‌ها گردد. علاوه بر این، هنگام کشیدن نخ در بین سیم‌های ارتودنسی مراقب آن‌ها باشید و بیش از حد بر نخ فشار وارد نکنید. اگر شما از برس های دندانی استفاده می‌کنید و قصد دارید بدون فلاس تریدر از نخ دندان استفاده کنید، بازهم نکات بالا را در نظر بگیرید. بدون فلاس تریدر نیز دندان و لثه‌ها تمیز می‌شوند، اما ممکن است این کار کمی سخت‌تر شود.
با وجود بریس‌های ارتودنسی، چه مواقعی باید از نخ دندان استفاده کرد؟
تنها یک بار در روز استفاده از نخ دندان می‌تواند بهداشت دهان و دندان را بهبود ببخشد. مهم نیست استفاده از نخ دندان، قبل یا بعد از مسواک زدن باشد. متخصصین ارتودنسی توصیه می‌کنند بهتر است استفاده از نخ دندان در پایان روز انجام بپذیر تا ذرات مواد غذایی در طول شب پاک و تمیز شده باشند.
روزهای اولی که استفاده از نخ دندان را شروع می‌کنید، ممکن است لثه‌ها مقدری دچار خونریزی گردند. اگر در طی چند روز پس از استفاده از نخ دندان، خونریزی لثه شما متوقف نگردید، موضوع را با دندانپزشک خود در میان بگذرید.
ابزارهای کمکی مخصوص تمیز نمودن دندان‌ها
اگر شما برای تمیز کردن مناطق نزدیک براکت‌ها و سیم‌های ارتودنسی دچار مشکل می‌شوید، ابزارهای خاصی وجود دارد که شما را در این امر یاری می‌رسانند. یکی از این ابزارها، مسواک بین‌دندانی است. در این ابزار پرزهایی در حول یک محور تعبیه‌شده تا به کمک آن بتوان فاصله بین دندان‌ها را تمیز نمود.
به کمک این ابزار می‌توانید به آرامی و با دقت فضاهای کوچک بین‌دندانی، زیر سیم‌های ارتودونسی ، اطراف براکت‌ها و باندها را تمیز نمایید.
یکی دیگر از این ابزارهای کمکی، دهان‌شویه‌های و یا مسواک‌های آب‌فشان می‌باشند. به کمک این دستگاه و به‌واسطه جریان پرفشار آب، ذرات غذایی از بین دندان‌ها و فضاهایی که ذرات غذایی در آنجا گیر می‌کنند، از دهان خارج می‌شوند.
توجه داشته باشید که این دهان‌شویه‌ها به‌تنهایی جایگزین مناسبی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن، محسوب نمی‌شوند. اما اگر به همراه مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان بکار گرفته شوند، می‌توانند برای سلامتی دندان‌ها بسیار مؤثر واقع شوند.
تمیز کردن ابزارهای ارتودنسی و نگهدارندههای متحرک
شستشو و تمیز کردن نگهدارندههای ارتودنسی توسط مسواک زدن منظم و کشیدن نخ دندان به‌صورت روزانه، برای حفظ بهداشت دهان و دندان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. ذرات غذایی، پلاک‌ها و جرم‌های دندانی می‌توانند بر روی نگه‌دارنده‌ها و یا سایر ابزارهای ارتودنسی تجمع یابند، بنابراین مهم است روزانه آن‌ها را به‌دقت شست‌وشو دهید.
