۳٫ آیا برای شروع درمان، دیر شده است ؟
دستگاه های ارتودنسی فقط برای کودکان نمی باشد، بلکه در هر سنی، می توان از آنها به شرطی که سلامت لثه، دندان ها وجود داشته باشد، استفاده گردد.
۶٫ در طول درمان ارتودنسی چه نوع غذاهایی را میتوان مصرف کرد ؟
از آدامس شکلات کش دار، گز، سوهان، ته دیگ، نان ساندویچی استفاده نفرمائید.
غذا و میوه را به قطعات کوچک قسمت کرده و آنها را، روی دندان های عقب قرار دهید.
از گاز زدن غذا و میوه، پیتزا، ساندویچ، نان خشک یا تست شده، سیب، خیار، بلال، توسط دندان های جلو و پائین خودداری فرمائید.
۲٫ بهترین زمان برای شروع ارتودنسی چه زمانی است ؟
سن مناسب برای درمان ارتودنسی می تواند وابسته به نوع ناهنجاری باشد ولیکن لازم است که بیمار قبل از ۷ سالگی برای ویزیت به متخصص ارتودنسی مراجعه نماید تا در صورت نیاز، درمان شروع گردد.در صورت مراجعه بیمار در سنین پایین، درمان بسیار راحت تر و با نتیجه موفق تری به اتمام می رسد .
۵٫ آیا ارتودنسی دردناک است ؟
در طول هفته اول پس از گذاشتن سیم ها، بیمار ممکن است قدری احساس درد و ناراحتی داشته باشد. پس از گذشت چند روز، درد وناراحتی خود بخود برطرف می¬شود. در صورتی که دستگاه های ارتودنسی دندان لثه و گونه را ملتهب نماید. دکتر موم مخصوص دندانپزشکی را، جهت رفع مشکل فوق در اختیار شما قرار می دهد.
در بعضی مواقع به علت ناراحتی و درد، بیمار می تواند از مسکن ساده مثل استامینوفن استفاده نماید.
۱٫ ارتودنسی چیست ؟
ارتودنسی به شاخه ای از دندانپزشکی اتلاق می شود که تخصص آن، تصحیح مال اکلوژن، و ناهنجاری دندانی فکی است. از اصلی ترین وظایف ارتودنسی، تشخیص، پیشگیری و درمان ناهنجاری های دندانی فکی است.
۴٫ درمان ارتودنسی چه مدت طول خواهد کشید ؟
طول درمان بسته به نوع و شدت ناهنجاری دندانی فکی، سن مراجعه بیمار و همکاری بیمار متفاوت می باشد ولیکن به طور میانگین طول درمان ارتودنسی در حدود ۲ سال می باشد و به طور متوسط بیماران هر ۴ تا ۶ هفته یکبار معاینه می شوند.
دستگاه های ارتودنسی به دو گروه تقسیم می شود :
دستگاه متحرک (شکل۱) ، دستگاه ثابت (شکل۲).
دستگاه متحرک، دستگاهی است که بیمار می تواند به تنهایی بدون نیاز به متخصص ارتودنسی، از دهان خویش خارج نماید و دوباره آن را در دهان قرار دهد.
دستگاه ثابت، دستگاهی است که بیمار نمی تواند آن را، به تنهایی داخل دهان قرار بدهد بلکه حتما بایستی توسط متخصص ارتودنسی در دهان بیمار قرار داده شود.
بسته به نوع ناهنجاری، دستگاه های ارتودنسی می تواند متحرک یا ثابت باشد.


- پس از هر وعده غذا به صورت مرتب و هر بار حداقل پنج دقیقه مسواک کنید.
- مسواکی که استفاده می کنید زبر نباشد.
- مسواک در فک بالا از بالای لثه به طرف پائین و در فک پائین به طرف بالا کشیده شود. سطوح جونده و پشت دندان ها را فراموش نفرمائید.
- دقت نمائید که روی تک تک دندان ها و فواصل بین آنها و روی وسائل ارتودنسی مسواک شود.
- قرقره با آب نمک برای شستشوی دهان و ماساژ لثه ها مفید است.
بلی، ما برای همه نوع ورزشی، استفاده از Mouth guard را توصیه می نمائیم.
گاهی اوقات برای ایجاد فضا در فک به منظور کاهش جلوزدگی دندان¬ها، و یا شلوغی دندان¬ها نیاز به کشیدن دندان است. و اگر دندان کشیده شود فضای دندان کشیده شده یه طور کامل پر می شود
درمان های ارتودنسی فقط برای مرتب شدن دندان های به هم ریخته نیست در درمان های ارتودنسی روابط ۲ فک و دندان ها نیز بهبود می یابد. صحیح نبودن رابطه فک بالا و پایین ، بر غذا خوردن، جویدن و صحبت کردن نیز تاثیر منفی خواهد داشت.
زمان درمان بستگی به نوع ناهنجاری دارد ولی در هر سنی می توان ارتودنسی را انجام داد. اگر سن بیمار کمتر باشد درمان راحت تر، کوتاه تر و موفقیت آمیز تر خواهد بود. البته نوع ناهنجاری نیز در تشخصی زمان درمان بسیار با اهمیت است.
درمانهای ارتودنسی به ۲ گروه کلی تقسیم می شود . یک گروه از درمانهای ارتودنسی برای تصحیح دندانها است و یک گروه از درمانها برای رفع ناهنجاری فکی می باشد که در هر نوع از درمان ها نیاز به دستگاه مخصوصی برای رفع ناهنجاری می باشد .
بیمار در ابتدا میبایست حتما تحت درمان ارتودنسی قرار گیرد و سپس جراحی بینی داشته باشد. در غیر اینصورت جراحی بینی موفقیت آمیز نخواهد بود زیرا بینی افراد متناسب با فک آنها جراحی می شود و چون ارتودنسی باعث تغییر فک می شود ممکن است بینی ظاهر نامناسبی پیدا کند.
در صورت عدم درمان به موقع مشکلات فکی شدیدتر می شود و احتمال نیاز به کشیدن دندان و یا جراحی فک بیشتر می شود.
پلاک لایه ی چسبناکی است که در اثر فعالیت باکتری ها بر روی دندان ایجاد می شود و می تواند مشکلات زیادی برای سلامت دندانها ایجاد کند. محل تجمع پلاک اکثرا در نواحی دور از دسترس دندان های عقبی و در فواصل بین دندان ها است.
جرم
اگر پلاک باکتریایی بر روی دندان باقی بماند سخت تر شده و تبدیل به جرم می شود. این پدیده باعث می شود تا مسواک زدن و استفاده از نخ دندان مشکل گردیده و در نتیجه منجر به ایجاد بیماری لثه خواهد شد.
اگرچه مینای دندان ساختار مستحکمی دارد اما می تواند در اثر عواملی مانند سایش، اصطکاک و مواد اسیدی موجود در دهان دچار فرسایش گردد، در نتیجه تغییر رنگ و حساسیت ایجاد شده و در نهایت منجر به درد دندان شود.
حساسیت دندانی زمانی رخ می دهد که لثه از دندان ها فاصله گرفته باشد و یا این که بافت لثه از بین رفته و ریشه دندان که در زیر شیار لثه قرار گرفته است نمایان شود.
پوسیدگی دندان زمانی رخ می دهد که مواد اسیدی ،لایه سخت دندان که مینا نامیده می شود را از بین می برد.
عوامل مختلفی مانند غذا، نوشیدنی و کشیدن سیگار می تواند با ایجاد لکه روی مینا باعث تغییر رنگ دندان شوند.
پلاک میکروبی که بر روی دندان ها و لثه انباشته می شوند، اسید و مواد سمی تولید کرده که منجر به قرمز شدن لثه، خون ریزی و التهاب آن می گردد.
بوی بد دهان ناشی از رشد برخی باکتری هایی است که روی زبان زندگی می کنند و یا به علت عدم رعایت مناسب بهداشت دهان و دندان ایجاد می شوند.
بسیاری از مردم از رنگ زرد دندانهای خود شکایت دارند. در بیشتر موارد زرد رنگ بودن دندانها بدلیل عدم رعایت بهداشت دهان است. یعنی بدلیل رسوب مواد رنگی و تشکیل پلاک و جرم دندانها زرد میشوند. در این افراد معمولا با انجام جرمگیری ، ... از همه مهمتر رعایت صحیح دستورات بهداشتی تا حدود زیادی رنگ زرد دندانها برطرف میشود. هرگاه با وجود رعایت بهداشت باز هم رنگ زرد دندانها پابرجا باشد، باید علل زیر را در نظر گرفت:
زرد رنگی دندان بعلت شفافیت مینای دندان
میدانیم که تاج دندان از خارج بداخل دارای دو لایه مینا و عاج است. هنگامیکه مینای دندان از شفافیت زیادی برخوردار باشد. رنگ زرد عاج از زیر مینا به چشم رسیده، دندانها زرد رنگ بنظر میآیند. جالب است بدانیم به عقیده بعضی دندانپزشکان این دندانها نسبت به دندانهای سفید از استحکام بیشتری برخوردارند. در این موارد چون رنگ دندانها طبیعی است باید از هرگونه درمانی بخصوص مصرف پودرهای موسوم به "سفیدکننده دندانها" اجتناب نمود. (پودرهای صورتی رنگ با نام Snoker’s). این پودرها به علت سایش مینا و عاج سبب حساسیت دندانها میشوند. به این ترتیب هنگامیکه مینای دندان شفاف نباشد دندانها سفیدتر بنظر میآید.
خرابی و نقص در مینا و عاج دندان
در گروهی از افراد جامعه زردی دندانها بدلیل اشکال در ساختمان دندانهاست.
زیادبودن فلوراید آب آشامیدنی
فلوراید مادهای معدنی است که وجود آن بمقدار کم در آب آشامیدنی سبب استحکام دندانها میشود. هنگامیکه میزان فلوراید آب آشامیدنی از مقدار معینی تجاوز نماید میتواند سبب تغییر رنگ دندانها گردد.
مصرف داروهای گروه تتراسیکلین
مصرف تتراسیکلین در ۵ ماه آخر دوران بارداری یا سنین کودکی نیز میتواند سبب تغییر رنگ دندانها شود.
و موارد دیگر.
برای عکسگرفتن از دندانها از اشعه ایکس استفاده میشود. مقدار اشعه لازم برای تهیه یک رادیوگرافی از دندان بسیار کم و بشرط رعایت کلیه نکات ایمنی بدون خطر است. خطرات اشعه ایکس بیشتر در مورد خانمهای باردار مطرح است. لذا مادران باردار در سه ماه اول بارداری نباید تحت تابش اشعه ایکس قرار گیرند. از ماه چهارم به بعد بشرط رعایت کلیه نکات ایمنی برگرفتن یک تا دو فیلم به دستور دندانپزشک مانعی ندارد.
نکته
خانمهای حامله بهنگام مراجعه به دندانپزشک لازم است وی را از بارداری خود مطلع سازند.
افرادیکه دارای لثههای سالم و طبیعی هستند نباید از خلال جهت تمیزنمودن لای دندانها استفاده نمایند زیرا خلال بدون آسیبزدن به لثه قادر به ورود به لای دندانها نیست. بهترین و موثرترین وسیله جهت نظافت بین دندانها نخ دندان است. معمولا هنگامی که از خلال دندان استفاده میشود که بدلیل جراحی لثه یا علل دیگر در بین دندانها فضاهای نسبتا وسیعی بوجود آمده است. همچنین در مواردی که به عللی نخدندان قادر به تمیزکردن سطوح جانبی دندانها نباشد میتوان از خلال استفاده نمود. توصیه میشود استفاده از خلالدندان منحصرا بدستور دندانپزشک صورت گیرد.
اگر چه اختلالات گوارش ، کلیوی ، تنفسی ،خونی و سوء تغذیه میتوانند باعث بدبویی دهان شوند. لیکن مهمترین عامل آن عدم رعایت بهداشت دهان و ابتلا به بیماریهای لثه و پوسیدگی دندانی است. افراد بسیاری جهت رفع بوی بد دهان اقدام به مصرف آدامس یا قرصهای خوش بو کننده مینمایند. اگر چه این مواد برای اندک زمانی بوی دهان را تغییر میدهند ولی بدلیل داشتن ترکیبات قن…
از سوی دیگر تحقیقات دانشمندان نشان داده است که کم یا زیادی مواد معدنی دندان در شروع پوسیدگی تاثیر چندانی ندارد. همچنین عوامل ارثی در پوسیده شدن دندانها ، آنگونه که این گروه میپندارند دخالت تعیین کننده ندارد. به این لحاظ زود پوسیده شدن دندانها را نباید تنها به "ارثی بودن" یا "بد بودن جنس" دندانها مربوط دانست. به هرحال ثابت نشده است که با رعایت مسائل بهداشتی و مراجعات مکرر به دندانپزشک میتوان سلامت دندانها را تا حدود زیادی تامین کرد.
پاسخ
پوسیدگی دندان یک مساله چند بعدی است.شکل دندان،رژیم غذایی،رعایت بهداشت ،بزاق، سیستم ایمنی بدن، موقعیت قرار گرفتن دندان در دهان و ...... عواملی هستند که یک نفر دندانهایش سالم بوده یا پوسیده میشوند،
مسأله مهم اینست که فقط جنس دندان نکته تعیین کننده نیست.از این عوامل رعایت بهداشت و تغذیه ، دو مساله ای هستند که کنترل شان در دست ما است، و اگر این کنترل به درستی رعایت شوند،پوسیدگی مهار خواهد شد.هر چند بیماری هایی وجود دارند که جنس خود دندان در قسمت مینا یا عاج دچار مشکل است و در این موارد نیاز به اقدامات ویژه درمانی وجود دارد